De Poolse Soprano's: Hoe gangsters en hooligans Wisla Krakow naar de afgrond stuurden

Wisla Krakow, één van de grootste clubs van Polen, vecht om te overleven dankzij de verachtelijke acties van een groep hooligans annex gangsters.

 

Wie heeft er nog vijanden nodig als je fans hebt als Misiek?

 

Teddy Bear belandde ooit in de cel, omdat hij in 1998 tijdens een UEFA Cup-wedstrijd van Wisla Krakow tegen Parma een mes naar het hoofd van Dino Baggio gooide.

 

Achttien jaar later had de beruchte hooligan en zijn gang het niet alleen meer op de tribunes voor het zeggen, maar ook in de bestuurskamer. Te midden van berichten over geweld, drugshandel en afpersing brachten ze één van de grootste voetbalclubs van Polen op de knieën.

 

Op 19 februari speelde Jakub Blaszczykowski (op de foto hieronder afgebeeld in een WK-duel met Senegal in 2018) zijn eerste wedstrijd in het Henryk Reymanstadion sinds 2007. De Poolse recordinternational, die tot het einde van dit seizoen gratis voor zijn voormalige club wil spelen, hielp de ploeg aan een overwinning met een rake strafschop tegen Slask.

 

Het was een emotioneel moment voor de supporters. Minder dan een maand eerder had de Poolse voetbalbond de geschorste licentie van Wisla hersteld, waardoor de club werd gered van een dreigende ondergang en terugzetting naar het vijfde niveau van het Poolse voetbal.

 

Nachtmerries over wedstrijden op een bijveld in kleine landbouwdorpen vervaagden. In plaats daarvan mag Wisla in de Ekstraklasa blijven voetballen en wordt de club nu geleid door één van de grootste spelers die er ooit speelde. Blaszczykowski en een aantal lokale ondernemers redden Wisla door omgerekend zo'n 950.000 euro aan leningen te verstrekken en nu zoeken ze een investeerder die de klus kan afronden.

 

Ze verkopen een club die naar verluidt is geteisterd door de Sharks; een groep hooligans/gangsters onder leiding van Misiek, zoals de 39-jarige Pawel Michalski wordt genoemd. Zoals blijkt uit een documentaire die in mei werd uitgezonden door de nationale zender TVN, wordt de bende verdacht van het financieel uitkleden van Wisla Krakow, het misbruiken en intimideren van spelers en personeel en het gebruiken van de club als basis voor criminele activiteiten.

 

Na de overwinning op Slask staat Wisla in de middenmoot van de hoogste Poolse voetbalafdeling, een positie die het uitgeputte team zal moeten verdedigen terwijl de financiële toekomst van de club wordt uitgezocht.

 

Verschillende spelers zijn uit onvrede vertrokken, omdat ze al maanden niet worden betaald. In januari haalden de redders van de club ongeveer 750.000 euro op met de verkoop van vleugelspelers Martin Kostal en Jesus Imaz aan Jagiellonia Bialystok. Dat geld wordt gebruikt om de schuldenlast van ruim negen miljoen euro te verminderen, zodat men volgend seizoen over een proflicentie kan beschikken.

 

In aanvulling op dat bedrag, de leningen en de kaartverkoop heeft een crowdfunding nog eens ruim 900.000 euro opgeleverd. "Daarmee zou de club in de nabije toekomst moeten kunnen overleven", zegt Jaroslaw Krolewski, die deel uitmaakt van de door Blaszczykowski geleide groep die de bestuurlijke controle heeft gekregen. "Daarna hopen we de eerste aanbiedingen van strategische investeerders te ontvangen."

De hoeveelheid interesse zal afhangen van de vraag of Wisla Krakow, dat de tweede stad van Polen deelt met aartsrivaal Cracovia, kan worden gereinigd van criminele elementen.

 

De Sharks hadden vanaf de zomer van 2016 de controle over het bestuur van de club. Meerdere leden van de bende zijn beschuldigd of zelfs veroordeeld voor 'diefstal, drugshandel, georganiseerde misdaad en moord'. Dat zegt onderzoeksjournalist Szymon Jadczyk, die namens TVN de genoemde documentaire maakte.

 

Toen voorzitster Marzena Sarapata (foto onder), een advocaat die in het verleden Misiek vertegenwoordigde, eind 2018 werd verdrongen en uit het publieke zicht verdween, stond er volgens clubofficials amper 12.000 euro op Wisla's bankrekening. Tijdens Sarapata's regeerperiode van twee jaar was de schuld bijna verviervoudigd.

 

En dat geld was niet voor de spelers of personeelsleden van de club, die maanden geen salaris kregen. In plaats daarvan gingen enorme geldbedragen naar het bestuur. Volgens Jadczyk gebruikten de Sharks de club om opbrengsten uit drugshandel wit te wassen door middel van valse contracten.

 

Sarapata heeft alle ongepaste activiteiten ontkend, maar ze ondernam geen verdere actie nadat ze dreigde met juridische stappen tegen TVN en andere media die het verhaal naar buiten brachten.

 

"Er is heel veel geld verdwenen", aldus Krolewski. "Dit was een georganiseerde groep criminelen die de controle had over de club."

 

Toch leken de autoriteiten er niets tegen te doen. Zelfs niet wanneer de activiteiten van de bende in het stadion plaatsvonden.

 

Damian Dukat, die vicevoorzitter was, organiseerde naar verluidt een aanval op rivaliserende fans en hij zou in de toiletten van het stadion vuurpijlen hebben uitgedeeld. Ook was hij voorheen manager van een sportschool bij de club die door Misiek voor een habbekrats werd gehuurd en waar de hooligans hun straatgevechten trainden. Dukat ontkent het verhaal, maar ook hij dreigde slechts met juridische stappen en deed daarna niks.

 

Voorafgaand aan de beladen derby tegen Cracovia droegen de spelers van Wisla, onder wie een aantal Poolse internationals, t-shirts waarop ze 'Dudek' een spoedig herstel wensten. Hij is een hooligan die gewond raakte bij een gevecht waarbij messen en vuurwapens werden ingezet.

 

Zelfs de arrestatie van Misiek en meerdere bendeleden in oktober trok de aandacht van de politie en openbare aanklagers nauwelijks richting de club. In plaats daarvan werden de Sharks steeds harder in hun acties, in een poging om zoveel mogelijk uit Wisla te halen voordat het te laat was.

 

Die dag kwam laat in december, toen een bizarre overname op merkwaardige wijze afketste.

 

Vanna Ly, een Frans-Cambodiaanse 'miljardair', kwam met een vlucht van EasyJet in Polen aan om met Sarapata een deal te beklinken en Wisla voor één zloty (circa 23 eurocent) over te nemen. Hij trok naar Luxemburg, maar onderweg verloor hij zijn telefoon en daarmee toegang tot de 2,8 miljoen euro die hij naar de bankrekening van Wisla zou overmaken om voor 28 december de meest dringende schulden af te lossen.

 

Ly vertrok met zijn privéjet naar New York om daar de transfer te regelen, maar hij kreeg een hartaanval. Sindsdien is er niets meer van hem vernomen.

 

Het debacle leidde in januari tot politie-invallen bij Wisla Krakow. Aanklagers zeggen dat ze momenteel onderzoek doen naar financiële misdaden en misbruik van het ambt door de voormalige raad van bestuur.

 

Die aanklagers worden geconfronteerd met een wirwar van informele netwerken. TS Wisla, de overkoepelende sportvereniging die meerdere sportteams van Wisla leidt, kocht de voetbalclub in 2016. Het bestuur van TS Wisla werd destijds beheerd door supportersgroep SKWK, dat tot januari 23 eurocent per verkocht wedstrijdkaartje kreeg. De Sharks hadden op hun beurt de controle over de SKWK.

"Bestuursleden van TS Wisla waren via de SKWK dus direct verbonden met de hooligans", claimt Jadczyk.

 

TS Wisla is nog steeds eigenaar van de club en de veronderstelling is dat de Sharks nog altijd invloed uitoefent.

 

Ondertussen wil men zich bij Wisla Krakow concentreren op de prestaties op het veld. Door de terugkeer van Blaczszkowski, die jarenlang in de Bundsliga speelde, is er meer hoop dat de club nu 'met optimisme naar de toekomst kan kijken', zoals hoofdtrainer Maciej Stolarczyk het eind januari verwoordde.

 

"Langzaam maar zeker keren we terug naar de normaliteit en kunnen we het weer over sportkwesties hebben", aldus de coach. "Andere zaken verdwijnen naar de achtergrond."

 

Maar de wortels van het hooligangeweld liggen in het zuiden van Polen zeer diep.

 

Biała Gwiazda (de Witte Ster), zoals de bijnaam van Wisla luidt, is één van de meest succesvolle clubs van Polen. Zeven van de dertien landstitels behaalde men in deze eeuw. Alleen rivaal Legia Warschau kon zich de afgelopen twintig jaar met Wisla meten.

 

Krakau is de thuisbasis van een paar van de meest gevreesde hooligans van het land. Met de messen die ze tijdens hun gevechten gebruiken overtreden ze de ongeschreven regels die wapens verbieden. Ze zijn bovendien ook de meest georganiseerde hooligans, al zijn ze niet de enigen die over de grens tussen hooligans en gangsters stappen.

 

"Andere clubs hebben duidelijk ook banden met criminele activiteten, zoals drugshandel", zegt Christopher Lash, die de podcast Right Bank Warsaw uitbrengt. "Maar het verschil is dat ze bij Wisla echt de controle over de club namen."

 

Boguslaw Cupial, de telecommagnaat die de club verkocht aan TS Wisla, was prominent aanwezig in een poging om matchfixing te beëindigen die het Poolse voetbal had verpest. De criminele bendes zijn niet zo gemakkelijk weg te krijgen, zelfs niet met hulp van de autoriteiten.

 

Ondanks de politie-acties blijft de sfeer rond Wisla Krakow angstig.

 

"Mensen zijn nog steeds bang. De bandieten zijn nog niet vertrokken", stelt Jadczyk. "Je kan nog steeds hun invloed zien binnen de club en in de stad. In de fanstore kun je nog steeds antisemitische spullen van de Sharks kopen!"

 

"Ik betwijfel of de club in staat is om een regelrechte oorlog tegen de hooligans te voeren", zegt Lash. "Ze zijn nog steeds verbonden met de club en de mensen zijn bang om zich uit te spreken. Krakau is een kleine stad."

 

Rafal Wislocki, sinds februari president van Wisla, weigerde zich vanwege de 'gespannen situatie' uit te spreken toen Goal contact met hem zocht.

 

Toch blijft Krolewski, een jonge ondernemer in de technologiesector, optimistisch.

 

"We hopen dat we de betrokkenheid van deze gasten door de mediaschijnwerpers en de druk van de autoriteiten kunnen beperken en dat we ze uit de club kunnen verwijderen. Deze hooligans en criminelen moeten uit het Poolse voetbal worden geduwd."